Hoge niveaus van fijnstof en ozon, vooral in grote steden, vormen een grote belasting voor zwangere vrouwen en baby’s. Een recent onderzoek toonde al aan dat pasgeborenen, van moeders die tijdens de zwangerschap in delen van de stad met hoge concentraties fijnstofvervuiling woonden, relatief klein en licht waren. Zelfs na de geboorte hebben hoge niveaus van verontreinigende stoffen in de lucht een negatief effect op de ontwikkeling van kinderen. Een start-up uit Zweden heeft ontdekt hoe ouders hier iets tegen kunnen doen en komen met de Thule air purifyer. Recent uitgeroepen tot innovatie van de dag door trendwatching.
Luchtkwaliteit in steden
Volgens het RIVM (Nederlandse Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) en ook Europese initiatieven zijn de emissies van luchtverontreinigende stoffen afgenomen ten opzichte van de jaren 90, maar de vervuiling is nog steeds hoog in veel grote steden in Nederland en wereldwijd. De luchtkwaliteit fluctueert ook per jaar en is sterk afhankelijk van het weer. Ongeacht het klimaat en het seizoen komen de hoogste niveaus van vervuiling echter voor in de buurt van verstedelijkte gebieden en plaatsen met druk verkeer. Een hoge concentratie luchtverontreinigende stoffen heeft een negatieve invloed op de gezondheid van kwetsbare groepen zoals zwangere vrouwen, baby’s en jonge kinderen. Denk daarbij aan roet en andere uitlaatgassen, pollen, ozon en fijne deeltjes die ontstaan door het slijten van autobanden op asfalt,
Kindersterfte
Volgens een rapport van het Nederlandse Longfonds lijden ongeveer 9.000 baby’s onder de één jaar in Nederland aan de gevolgen van luchtvervuiling. Naast ademhalingsproblemen zoals astma en allergieën, suggereren steeds meer wetenschappelijke onderzoeken ook mogelijke risico’s voor de ontwikkeling van de hersenen op jonge leeftijd. Fijnstofdeeltjes kunnen naar verluidt schade toebrengen aan de bloed-hersenbarrière bij baby’s, wat geassocieerd wordt met ziekten zoals Alzheimer en Parkinson op oudere leeftijd. Er is groeiend bewijs dat luchtvervuiling de verbale en non-verbale intelligentie en het geheugen van kinderen aantast en leidt tot neurologische gedragsstoornissen. Het rapport benadrukt dat met de toenemende verstedelijking wereldwijd “steeds meer kinderen in de komende jaren risico lopen“.
Draagbaar luchtfiltersysteem
Deze ontwikkelingen werden ook opgemerkt door Conny Karlsson, een arts, uitvinder, ondernemer en vader uit Zweden. Als anesthesioloog begrijpt hij maar al te goed hoe belangrijk de luchtkwaliteit is voor zijn patiënten in de operatiekamer. Toen hij zelf vader werd, maakte hij zich zorgen over de stoffen waaraan zijn kind werd blootgesteld tijdens een wandeling in de kinderwagen en de mogelijke gevolgen daarvan voor de gezondheid. Gedurende ongeveer zeven jaar ontwikkelde Karlsson het concept voor een draagbaar luchtfiltersysteem dat in elke kinderwagen met een ventilatieraam in het midden van het zonnescherm past. Hij noemde het apparaat bubl. Het kan aan het einde van de kinderwagen worden geplaatst en creëert een beschermende luchtbel rond het kind binnen het zonnescherm, waar de lucht ongeveer 90 procent schoner is dan in de omgeving.
HEPA-luchtfilter
En zo werkt het: de Thule shine air purifyer is uitgerust met een HEPA-luchtfilter en een draaiende ventilator. HEPA-filters worden veel gebruikt en zijn bijvoorbeeld te vinden in operatiekamers in ziekenhuizen of in stofzuigers. Om goedgekeurd te worden, moeten de filters voldoen aan bepaalde ISO-normen. Ze moeten bijvoorbeeld minimaal 99,95 procent van alle deeltjes met een diameter van 0,3 micron uit de lucht kunnen filteren, van pollen en stof tot vocht, sporen, bacteriën, virussen en vloeibare aerosolen in het submicronbereik.
De ingebouwde ventilator heeft drie niveaus en zorgt voor een luchtstroom die de gefilterde lucht laat circuleren binnen het zonnescherm van de kinderwagen. De luchtstroom is zo zacht dat de baby er nauwelijks iets van merkt. In eerste instantie werkte Karlsson met een stuk stof dat de voorkant van het zonnescherm gesloten hield, maar tijdens laboratoriumtests ontdekte hij dat dit niet nodig was. De luchtbel bleef hoe dan ook stabiel.
“Dergelijke producten bestonden al in de jaren 90, maar destijds was de technologie nog niet volwassen en was het bewustzijn van luchtvervuiling nog niet zo groot. Dit is mede veranderd door Covid-19. Mensen zijn tegenwoordig veel meer bewust van het belang van schone lucht,” aldus Karlsson. Hij erkent echter dat bubl. niet alle virussen en bacteriën kan filteren wel zal het stressniveau voor baby’s aanzienlijk verminderen.
Slimme app – Thule shine air purifyer
Om ouders in staat te stellen de luchtkwaliteit in de kinderwagen constant in de gaten te houden, kan bubl. via Bluetooth worden verbonden met een mobiele telefoon en worden bediend via een app. De gegevens worden geanonimiseerd en centraal verzameld, waardoor een database met realtime gegevens over de luchtkwaliteit in de directe omgeving van de kinderwagen kan worden opgebouwd. Op basis hiervan kunnen steden en gemeenten maatregelen nemen om de lokale luchtkwaliteit te verbeteren.
De technologie zou met name interessant moeten zijn voor gezinnen in grote steden, ook in Nederland. In sommige gebieden in Nederland is de fijnstofvervuiling zo hoog dat de zon dagenlang niet zichtbaar is en kinderdagverblijven en scholen gesloten moeten blijven. bubl. is ontworpen als een op zichzelf staandbubl. is ontworpen als een op zichzelf staand product dat kan worden gebruikt in bijna alle gangbare kinderwagenmodellen. De Zweedse fabrikant Thule heeft echter het potentieel herkend en bubl. geïntegreerd in het zonnescherm van zijn Thule Shine-model (optioneel; beschikbaar vanaf het voorjaar van 2023). Ouders kunnen binnenkort nog zorgelozer door de stad wandelen met hun kleintjes.
Marjolein
Olivette is ook actief op Twitter | Facebook | Youtube | Instagram We vinden het superleuk als je een berichtje achterlaat