Welke achternaam krijgt je kind als je niet getrouwd bent. Die van jou, of je partner?

Op het moment dat je net getrouwd bent en je krijgt kort daarna een kindje, wordt eigenlijk standaard de achternaam van de man gevoerd. Je kunt er ook voor kiezen om de achternaam van de moeder te kiezen, maar hier moet je wel iets voor doen. Op de een of andere manier heb ik niemand in mijn omgeving dit zien doen.

Dubbele achternaam

Maar waarom krijgen kinderen niet gewoon een dubbele achternaam? Die van de vader gevolgd door die van de moeder. Dit voorkomt veel geneuzel en voor kinderen veel fijner. Vooral omdat het aantal huwelijken in Nederland sterk daalt en het aantal scheidingen steeds meer toeneemt. Best verontrustend omdat er vaak kinderen bij betrokken zijn. Echtparen die hun leven lang bij elkaar blijven, worden een zeldzaam verschijnsel. Ik ben het gaan uitzoeken hoe het zit in de wondere wereld van achternamen. Het lijkt me best praktisch om de naam van beide ouders te dragen.

Gewoonte

De gewoonte om de naam van de vader aan het kind te geven blijft de overhand nemen in mijn eigen steekproef. Het is pas sinds 1998 mogelijk om de achternaam van de vrouw aan je kindje te geven. Ook wij kregen de optie maar hebben hier niet voor gekozen. De naam Goedhardt vond ik wel heel mooi voor mijn kinderen. Hoeveel ouders kiezen voor de naam van de moeder is in 20 jaar tijd nog nooit berekend door de ministerie van Veiligheid en Justitie, dat gaat over persoonsgegevens.

En waarom eigenlijk? Omdat we het altijd zo deden, omdat het zo hoort? En zouden we deze gewoonte niet met zijn allen moeten doorbreken? De situatie van heel veel gezinnen is door de jaren heen immers sterk veranderd. Al ben ik wel blij dat we ons niet net al in de 18^e eeuw vernoemd werden op basis van machtsverhoudingen.

Stiefgezin

Veel kinderen groeien in twee gezinnen op, of zelfs helemaal in een stiefgezin. En ook de samenstelling van veel gezinnen zijn sterk veranderd. Zou het dan niet veel praktischer zijn dat een kind de 2 namen van beide ouders heeft?

Ik ben er nog steeds trots op dat de Canadese neef van mijn vader de eerst Canadees was die met zijn man een kindje kon adopteren. Hij noemt zijn een vader Daddy en de ander papa. Hij wordt liefdevol opgevoed en groeit zorgeloos op met twee achternamen, van beide vaders. Ook in België geldt sinds 2014 een nieuwe standaard: hier krijgen ze een dubbele naam, die van de vader wordt gevolgd door moeders achternaam.

Andere landen

In Nederland is het nog niet mogelijk om een dubbele achternaam te voeren. Het lijkt me wel wat om de naam van je vader en van je moeder te dragen. Dit zien we in Spaanstalige landen (eerst vaders achternaam, dan die van de moeder), evenals in Portugal en Brazilië. (eerst moeders achternaam, dan die van de vader).

In IJsland hebben ze het helemaal leuk bedacht: Hier kennen ze geen achternamen, op een paar oude families zoals die van Nobelprijswinnaar Halldór Laxness na. De achternaam van een kind bestaat uit vaders voornaam, gevolgd door een genitief-s en son bij jongens of dóttir bij meisjes. Als vader en zoon dezelfde voornaam hebben, verandert de achternaam in elke generatie. Dit komt nogal eens voor omdat het IJslandse voornamen assortiment niet heel groot is. Een leuke uitdaging voor stamboomonderzoekers.

Verwarrend

De termen voor- en achternaam kunnen best verwarrend zijn, in Frankrijk bedoelen ze met ‘nom” , de achternaam. Hoevaak ik hier wel niet de fout in ben gegaan. Je familienaam is vaak je achternaam, maar in Hongarije is dit omgekeerd: eerst komt de familienaam en dan de gegeven ‘voornaam’. Mijn achternaam daar ben ik best trots op. Ik draag de naam Goedhardt, de naam van mijn man. Uit eer voor mijn vader die drie dochters heeft, draag ik ook zijn naam. Ik heb er bewust voor gekozen om een dubbele achternaam te voeren. En als ik er bij mijn kinderen een keuze in had gehad, zou ze met liefde beide namen geven.

Voordelen van een samengestelde naam

Ik vind het wel wat hebben zo’n dubbele achternaam. Bij een samengestelde naam van beide ouders hebben ze dan beiden een rol in de naamgeving. Dit is iets symbolisch en brengt duurzaamheid in het gezin en zorgt voor legitimiteit voor beide ouders, Uiteindelijk is dit net zo belangrijk voor de ouders als het kind.

Als je een aantal generaties verder kijkt, zal de naamgeving wel ingewikkelder worden. Maar ach daar wordt dan wel weer over nagedacht. Het grootste voordeel is vooral dat je twee families samensmelt. De kinderen zijn geboren uit liefde van twee personen die hier beiden hun aandeel in hadden. Door een samengestelde naam trek je het gelijk en geef je inzicht bij een kindje in het pad dat heeft geleid tot zijn bestaan.

Strijd

Je voorkomt ook nog eens een huiselijke strijd. Want wat als je de achternaam van je man verschrikkelijk vindt. Zou jij de strijd aan durven gaan? Hij is er wel trots op en probeer hem dan maar te overtuigen dat je kindje jouw achternaam gaat dragen. “Mission impossible.”

Ik heb het thuis gekscherend geprobeerd, maar no-way! Het is ook een beetje gek om je kind niet de achternaam van zijn of haar vader te geven. Alsof er iets mis is met je partner, alsof hij niet goed genoeg zou zijn.

Ook geef je hiermee aan dat hij de biologische vader is. Gewoon omdat het momenteel zo is. Wellicht zal het met de tijd veranderen, want steeds minder ouders gaan trouwen. Of is het ergste geval, gaan scheiden.

Scheidingen

Koppels gooien sinds 2010 steeds vaker de handdoek in de ring en die negatieve trend gaat voorlopig helaas nog even door. Aan het begin van 2017 telde Nederland ruim 1,3 miljoen gescheiden paren. Dat komt neer op maar liefst 9,5 procent van alle echtelieden!. (versus 1,1 miljoen paren in 2010 – 8,7%). De afgelopen jaren vonden er tussen de 31 en 35 duizend scheidingen per jaar plaats.

Het meest verschrikkelijke is toch wel dat er zo’n 18 duizend gevallen zijn waarbij minderjarige kinderen in het spel zijn. De kans dat een huwelijk strandt, is volgens het CBS zo’n 40 %. (bron) Dat vind ik echt wel schrikbarende cijfers en doe er mijn stinkende best voor om dat niet te laten gebeuren.

Lees ook : Relatie perikelen, hoe houd je het thuis stabiel, zen en zorg je voor een lang gelukkig leven (samen)

Rijksoverheid: Welke achternaam kun je kiezen voor je kind

Je kunt tegenwoordig bij je eerste kindje de achternaam van de moeder, de duomoeder of de vader kiezen. Je gaat dan samen naar de burgerlijke stand om de naam keuze vast te laten leggen. Dit kan niet door 1 van beiden en ook niet schriftelijk. De gekozen achternaam is eenmalig en geldt vervolgens ook voor alle volgende kindjes. Dit zorgt ervoor dat de eenheid van de familienaam behouden blijft. En is het ook duidelijk dat het broers/en of zussen zijn.

De keuze kun je voor de geboorte of tijdens de geboorteaangifte laten vastleggen. Als je je kindje eerst moet erkennen, kun je tijdens de erkenning de achternaam kiezen. Als je geen achternaam kiest, of als je de keuze niet op tijd hebt vastgelegd, dan bepaalt de wet welke achternaam je kind krijgt. Welke naam dat is, hangt af van je  persoonlijke situatie.

Meer informatie over naamgeving

Ongetrouwde ouders

Als je als ouder niet getrouwd ben en je kiest geen achternaam dan is het automatisch de achternaam van de moeder. Houd hier rekening mee! Als je als ouder wil dat het kind de achternaam van de vader krijgt, dan moet de vader het kind eerst erkennen.

Ouders met hetzelfde geslacht

Als twee vrouwen samen een kindje krijgen, dan geldt automatisch de naam van de biologische moeder, oftewel de moeder die het kind gebaard heeft. Als er wordt gekozen voor de achternaam van de partner van de moeder, dan moet het kindje geadopteerd zijn of moet er sprake zijn van gezamenlijk gezag. Je bent dan beiden wettelijk verantwoordelijk voor de verzorging en opvoeding van het kind.

Nu ben ik natuurlijk nieuwsgierig of jullie het hebben overwogen om de achternaam niet standaard te laten zijn? Of was dat uit den boze 😀

Liefs Olivette

Olivette is ook actief op Instagram  Twitter Facebook Youtube We vinden het superleuk als je een berichtje achterlaat.