Doodzwijgen van de menopauze leidt tot meer verzuim

Delen vinden we super lief

Ik dacht altijd dat ik van staal was. Ziekmelden deed ik bijna nooit. In mijn hele werkende leven gebeurde het twee keer. De eerste keer lag ik gevloerd tussen de kramen op de Albert Cuyp. Koud op de grond, out. De tweede keer hoefde ik het niet eens zelf te melden. Mijn man wees me richting bed en belde zelf mijn werk. Zo erg moet het zijn wil ik thuisblijven. Stom eigenlijk, want om me heen melden mensen zich zonder blikken of blozen ziek. De nieuwe generatie draait er al helemaal de hand niet voor om. En streng als ik voor mezelf ben, zo ben ik als moeder ook voor mijn kinderen. Naar school met je, tenzij je echt niet kunt lopen of een ander ziek maakt.

Een nieuwe levensfase

Tot het moment dat je in een andere levensfase belandt. Je wordt ouder. Zonder pijntjes ouder worden bestaat niet. Ja, als je onder de zode ligt, maar dat is een vak apart. De realiteit is dat je lichaam en geest soms protesteren. Ik tik de vijftig nog niet aan, maar er zijn dagen dat het voelt alsof ik me op onbekend terrein begeef. Alsof mijn lijf een nieuwe taal spreekt en ik zonder woordenboek probeer te volgen.

De harde cijfers

Toen ik de cijfers uit een persbericht onder ogen kreeg, moest ik even slikken. Doodzwijgen van de menopauze leidt tot meer verzuim op de werkvloer. Dat klinkt groot, maar die impact wordt pas zichtbaar als je inzoomt. Slechts drie procent van de leidinggevenden spreekt met werknemers over de menopauze. Drie procent. Dat is een verdwaalde koffiemachine op een lege verdieping. Terwijl zeventien procent van de vrouwen door menopauzeklachten in een burn out terechtkomt. Dat is geen incident meer. Dat is een patroon.

Ziekmelden door de overgang

Het nieuwe boek Zwijgverzuim duikt er vol in. Het is het eerste boek dat niet vrouwen toespreekt, maar managers. Best logisch. Want wat blijkt: maar liefst vierendertig procent van de vrouwen tussen 45 en 60 jaar meldt zich weleens ziek door overgangsklachten. Een op de zes belandt in een burn out. En twee op de tien werkt tijdelijk minder of stopt zelfs door die klachten. Het gaat hier niet over luxeproblemen of verwende gejammer. Dit is reëel, vaak onzichtbaar en met grote gevolgen. Niet alleen voor vrouwen zelf, maar ook voor werkgevers die talent zien wegglippen zonder te begrijpen waarom.

De gesprekskloof

Wat me vooral trof, is die gesprekskloof. Werknemers willen het liefst met hun leidinggevende praten. Niet met een collega die het doorfluistert aan de lunchtafel. En ook niet met een bedrijfsarts die je na tien minuten weer het pand uit duwt. Maar dat gesprek vindt dus bijna nooit plaats. Schaamte, onwetendheid, of een leidinggevende die geen idee heeft wat er speelt. Daardoor lopen vrouwen door zonder ondersteuning, melden zich vaker ziek of haken af. En werkgevers kijken verbaasd om zich heen en vragen zich af waarom hun team zo moe en wisselvallig is.

Het taboe doorbreken loont

En dan te bedenken dat het aantal werkende vrouwen van 45 plus de afgelopen vijfentwintig jaar steeg van 1,1 miljoen naar 1,9 miljoen. Een groei van zeventig procent. Ze vormen een stevige ruggengraat van de werkvloer. Maar veel organisaties blijven hangen in oud denken. De overgang is iets voor bij de drogist en verder moet je je mond erover houden. Terwijl er oplossingen zijn. Kleine aanpassingen in beleid, een beetje flexibiliteit, kennis delen. Het scheelt burn outs, verzuim en miljoenen aan kosten.

Verlies van talent voorkomen

Wat mij persoonlijk raakte, is dat veel vrouwen hun uren afbouwen, hun passie verliezen of zelfs hun functie opgeven zonder dat iemand weet waarom. Dat herken ik. Niet bij mezelf, maar bij vrouwen om me heen. Je ziet ze worstelen, maar ze zeggen dat het wel gaat. Tot ze ineens minder werken of tijdelijk verdwijnen. En dan proberen ze dat weg te lachen. Het voelt als falen. Dat is zo zonde en ook zo onnodig.

Van zwijgen naar begrip

De auteurs, Anneke Valk en Filip De Groeve, zijn duidelijk. Zwijgen kost talent, productiviteit en welzijn. Zij leggen de overgang uit aan managers, HR en teamleiders. Ook aan mannen die denken dat dit ver van hun bed ligt. Met beleid en kennis bouw je teams die beter functioneren. De eerste onderzoeken laten al zien dat werknemers zich fysiek en mentaal beter voelen als er ruimte is voor dit gesprek. Ze durven open te zijn en presteren daardoor beter.

Eerste landelijke Zwijgverzuim-dag

Op 29 januari 2026 is de eerste landelijke Zwijgverzuim dag in het Anatomiegebouw in Utrecht. Een dag waarop werkgevers, experts en ervaringsdeskundigen in gesprek gaan. Een aanrader voor iedereen die wil begrijpen hoe je deze levensfase op de werkvloer normaal maakt in plaats van een blinde vlek houdt.

Kleine stap, groot effect

Misschien moeten we beginnen bij iets simpels. Durf het gesprek te voeren. Durf vragen te stellen. En durf te erkennen dat ouder worden niet iets is dat je even wegdrukt met een paracetamol en een flinke dosis discipline. Ik ontdek het nu zelf ook. Je lichaam fluistert steeds vaker. En soms schreeuwt het. Wegkijken werkt maar zo lang.