Schermtijd en écht contact: hoe houden we kinderen weerbaar

Delen vinden we super lief

Gisteravond zaten we met het hele gezin aan tafel. Pasta op het bord, drie kinderen die allemaal nét even iets anders willen, en ergens tussendoor probeer ik een gesprek aan te knopen over hun dag. Je raadt het al: het gesprek werd overstemd door gegrinnik om een Youtube-video, half verstopt onder tafel. “Geen mobiel aan tafel‘ riep ik nog, maar soms is het net alsof ik het aan dovemansoren richt. Herkenbaar? Dan ben je niet alleen!

Uit recent onderzoek van Motivaction en Stichting Super Chill blijkt dat heel veel ouders met dit soort momenten worstelen. We willen zó graag die band met onze kinderen versterken, maar botsen tegen een muur van schermpjes, algoritmes, groepsdruk en online prikkels. Meer dan de helft van de ouders (56%) verlangt naar een diepere band met hun kind, en 60% geeft aan behoefte te hebben aan betere gesprekken thuis. En eerlijk? Ik hoor daar absoluut bij.

schermtijd, schermpje, regels, social media verslaving

Minder schermstress, meer echte gesprekken

Bij ons thuis mag er doordeweeks beperkt naar een scherm worden gekeken. Na school, even een kwartiertje Duolingo vind ik o.k, al sluipt het er soms wel wat langer in. We proberen daarin een balans te vinden, want ik wil geen politieagent zijn in mijn eigen huis. Tegelijkertijd voel ik als moeder van drie jonge kinderen óók die verantwoordelijkheid. Schermen zijn verleidelijk, verslavend zelfs, en wat ze online zien, van gefilterde perfectie tot verontrustende challenges, maakt me soms echt zorgen. Kijk maar eens over hun schouders mee en je zult verstelt staan.

Dat ik daarin niet de enige ben, bevestigt dit onderzoek. Maar liefst 70% van de ouders is vóór een verbod op Instagram en TikTok voor kinderen onder de zestien. Het gaat niet om betutteling, maar om bescherming. Kinderen zijn nog volop in ontwikkeling, hun brein is kwetsbaar, en eerlijk is eerlijk: ik vind zelf soms al moeilijk om online de balans te bewaren deze tropenjaren. Laat staan een elfjarige.

Positieve schermtijd bestaat ook

Wat ik sterk vond aan het onderzoek, is dat er ook ruimte is voor nuance. Niet alles aan schermgebruik is negatief. Zo zegt 87% van de ouders positieve kanten te zien, vooral als het gaat om educatieve filmpjes of beweging via dansvideo’s. En dat herken ik ook. Mijn dochter leert via YouTube de mooiste knutsels maken, en mijn zoon oefent zijn tafels via een app, iets waar ik als kind uren voor in saaie werkboekjes zat te zwoegen. En eerlijk, ook Minecraft heeft zijn educatieve elementen.

Er is dus zeker zoiets als ‘goede schermtijd’. Het zit ’m in de afwisseling, de inhoud en vooral in samen betrokken blijven. Maar dat vraagt wel iets van ons als ouders.

Praten over gevoelens? Makkelijker gezegd dan gedaan

Wat me raakte in het onderzoek, is dat veel ouders moeite hebben met praten over gevoelens. Vier op de tien ouders begrijpen niet altijd de emoties van hun kind, en voor 40% voelt een gesprek over gevoelens al snel te zwaar. Vooral vaders geven aan dat ze dat lastig vinden.

Ook dat herken ik. Soms voel ik me een tolk tussen drie verschillende kinderwerelden, elk met hun eigen buien, gedachten en zorgen. Hoe krijg je dan écht contact, zonder dat het geforceerd voelt? Ik neem meer tijd voor het bedritueel zodat ik laagdrempelige de dag kan doornemen en ook tijdens onze 1-op-1 dates neem ik er echt de tijd voor. Ook zijn er andere laagdrempelige manieren!

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is image-1024x848.png

De oplossing van Stichting Super Chill vind ik daarin verfrissend. Zij ontwikkelden ‘Kletskaarten’, samen met pedagogen en psychologen. Geen zware therapie, maar luchtige, speelse vragen die je helpen om wél dat gesprek aan te gaan. Tijdens het eten, in de auto of ’s avonds op de bank. En geloof het of niet: maar liefst 80% van de ouders wil ze proberen. Waar ik me zeker bij aansluit!

En hoe zit het met ons eigen schermgedrag?

Een confronterend punt uit het onderzoek: 71% van de ouders denkt dat hun eigen social mediagebruik geen invloed heeft op het gesprek met hun kinderen. Ai. Dat geloof ik dus niet helemaal. Hoe vaak heb ik niet gedacht: even snel een mailtje beantwoorden, terwijl een kind iets belangrijks wilde vertellen? Het is vaak voor mijn werk, maar die smoes daar trappen mijn kinderen inmiddels ook niet meer in.

Kinderen spiegelen zich aan ons. Als wij voortdurend op onze telefoon kijken, wat geven we dan eigenlijk mee? Misschien zit daar wel de sleutel. Verbinding begint niet bij regels, maar bij voorbeeldgedrag. Bij aandacht. Bij échte tijd samen.

Hoe nu verder?

Dit onderzoek kwam voor mij op het juiste moment. Het bevestigt wat ik voel: dat het niet alleen gaat om schermen aan of uit, maar vooral om verbondenheid. Om samen zoeken naar een gezonde balans tussen digitaal en analoog. Tussen zelfstandig en samen. Tussen praten en écht luisteren. En dat vraagt van mij, en misschien ook van jou, om wat vaker bewust stil te staan. Scherm uit, hart open.

Gerelateerde blog: Vakantie zonder schermpjes: Dit is waarom wij zoveel mogelijk Wifi-vrije dagen inplannen