Vrienden hebben recent een kerk gekocht en willen dit gaan ombouwen tot woning. Ook hoorde ik een ander stel over het opkopen van een oud schoolgebouw en het wonen in een monument. Met de krapte op de woningmarkt zoeken we massaal naar originele alternatieven, om ons ultieme stekje te creëren. Geen haar op mijn hoofd die daar aan dacht. In de huizenjacht met manlief stuitten we wel steeds vaker op monumentale panden, waarbij ik vaak weer uitweek naar nieuwbouw. Na 15 jaar samenzijn is het voor ons namelijk tijd voor onze volgende stap… en daar komt een nieuw huis dan ook bij om de hoek kijken
Het is daarbij overigens geenszins onze bedoeling om een oud pand te kopen waar veel aan moet gebeuren. We hebben veel liever een strak huis, met rechte vloeren en muren, zonder kleerscheuren en gaten. Daarnaast ben ik bang voor muizen dat je met nieuwbouw vermijdt.
Verbouwen of verkopen
Dat was overigens ook mijn vereiste toen de gesprekken thuis gingen over ‘verbouwen of verhuizen”? Daarnaast ben ik niet bijster handig en wil ik graag een hufter-proof huis, dat instap klaar is. We zijn tweeverdieners met een overwaarde op ons huis, waardoor we ruimer in ons budget zitten dan jaren terug. Toch is de ‘sky’ zeker niet the limit en moeten we keuzes maken. Om goed beslagen ten ijs te komen wilde ik toch de mitsen en maren weten qua nieuwbouw en wilde ik weten waar we rekening mee moet houden als je een monument wilt kopen. Wij hebben een aantal handige tips voor je op een rij gezet die we gaandeweg zijn tegengekomen in de Amsterdamse woningmarkt.
Bijzondere woningen
En bij de zoektocht naar ons droomhuis viel het oog van deze ‘Pipi Langkous’, toch echt op karakteristieke woningen met een verhaal. Ieder nieuwbouw huis klikte ik keer op keer weg doordat ik het zielloos vond. Iedereen heeft dezelfde keuken, uitbouw, schuifwanden, stalen deuren en gashaard. Ik was op zoek naar een verhaal, naar een huis dat klopt en zag dat de meest bijzondere interieurs ontstaan in monumentale panden. Om ons hart te gaan verliezen aan een (rijks)monument lijkt me nu niet bepaald verstandig.
We missen de ervaring, skills, tijd en het budget voor grote verbouwingen. We hebben beiden een veeleisende, leuke baan waar we meer dan fulltime actief en gepassioneerd mee bezig zijn. Dan zit ik er echt niet op te wachten om in mijn vrije tijd op een ladder kozijnen te staan schilderen.
Love at first sight
Toch bleef ik kijken naar huizen in de stadwijk Parken, de oudste wijk van Apeldoorn waar huizen staan met een verhaal, enorm veel omliggend grond en waar je hart sneller van gaat kloppen. Het gevoel moet voor mij ook kloppen en laat ik nu ook eens enorm bijgelovig zijn! Alle puzzelstukjes moeten kloppen als ik ga wonen in een monument vol verhalen. En laten we wel wezen, er blijft toch een spanningsveld bestaan tussen oud en nieuw als je gaat wonen in een monument
Wonen in een monument
En naast dat we de huizen in Stadwijk de Parken prachtig vinden, moeten we het uiteraard ook kunnen betalen om te kunnen wonen in een monument. Dat dit voor ons zou zijn weggelegd, durfde ik nooit te dromen. Een eigen Villa Kakelbont bleek binnen handbereik na het bespreken met de bank, we hadden een richtlijn in welke range we konden zoeken tussen de markante panden op bijzondere plekken. En het goede nieuws; ik hoef niet veel zelf te doen, behalve het in stand houden!
Als je geen standaard huis voor ogen hebt, vraagt je aan- en verkoop om een gespecialiseerde aanpak. We besloten een aankoop makelaar en specialist in de arm te nemen. Want of je nu verliefd bent geworden op een nieuwbouw huis, (woon)boerderij, landhuis, stadspand, landgoed, (Stads)villa of wil wonen in een monument; je moet jezelf hier goed op voorbereiden om niet voor onbedoelde verrassingen te komen te staan.
Vrijheden voor verbouwingen
Er zijn verschillende soorten beschermde gebouwen waar je op monumenten.nl meer informatie over terug kunt vinden. De mate van bescherming zegt veel over de vrijheid die je hebt om architectonische aanpassingen te doen. Niet dat we dat grootschalig van plan zijn, maar je wil niet voor iedere spijker een vergunning moeten aanvragen.
Op de monumentenlijst vind je specificaties over welke onderdelen van je monumentale pand beschermd zijn. Je krijgt dus veel te maken met Welstand, de Monumentencommissie of Erfgoed die het doel hebben om monumenten te beschermen
-Rijksmonument
-Gemeentelijk monument
-Beschermd stads- of dorpsgezicht
-Provinciaal monument
De mythe ‘er mag geen spijker in de muur’
Gaande weg kom je er achter dat er meer mogelijk is dan gedacht bij het bewonen van een monument. Onderstaande checklist helpt je alvast op weg:
- Doe altijd de asbest check aangezien het verwijderen zeer kostbaar is.
- Zijn er originele bouwtekeningen beschikbaar van het rijksmonument. Hiermee kom je achter de fundering, de richting van balklagen en kan de haalbaarheid van een plan bekeken worden voordat je een pand aankoopt. Zo kom je goed beslagen ten ijs. Als dit niet voorhanden is kun je een 3D scan maken zodat je de verbouwingen van de jaren voorheen ook in kaart kunt brengen. Een gewaarschuwd mens telt voor 2. Het is wel goed om te weten dat je huis niet op de kale grond is gebouwd en makkelijk kan wegzakken. Het stabiliseren van een fundering en het optrekken van vocht kan zeer kostbaar zijn bij oude huizen en boerderijen.
- Een pand met een beschermde status is altijd vergunning plichtig waardoor het loont om de bestemmingsplan van het monument in te zien. Zoals mijn man en ik vaak zeggen, we willen geen ‘dat mag niet huis’. Aan de voorgevel worden ingrepen niet, of soms subtiel getolereerd om het straat- en omgevingsbeeld niet te wijzigen. Aan de zij- of achtergevel mag het vaak wel, tenzij je een monument koopt dat van alle kanten zichtbaar is. Wel zouden we graag een vlaggenmast wensen, waar overigens ook vaak een vergunning voor nodig is. We willen immers wel jaarlijks stilstaan bij onze vrijheid en de slachtoffers van wereldoorlogen. Wijze levenslessen van mijn wijlen mijn oma.
- De isolatie van een monumentaal pand vraagt om extra aandacht. Oud metselwerk is bijvoorbeeld prachtig, maar isoleert niet. En de ramen zouden ook goed geïsoleerd moeten worden anno nu. Enkel glas vervangen voor dubbel glas kan vaak niet in bestaande kozijnen omwille de dikte van het isolatieglas. Monumentenglas kan dan een oplossing bieden, of voorzetglas of nieuwe kozijnen.
- Voor restauratie en (groot) onderhoud zijn er goede regelingen (hypotheken) beschikbaar bij het Restauratiefonds, zoals de Restauratiefonds-hypotheek (1,5% rente) en de Monumenten-hypotheek
- Bij een Rijksmonument betaalt de fiscus mee en kunnen eigenaren jaarlijks een groot deel van de onderhoudskosten aftrekken van het fiscale inkomen. Let wel goed op, want er zijn strikte regels welke kosten wel- of niet aftrekbaar zijn en de wetgeving verandert wel eens..
- Check de kosten van een opstal en inboedelverzekering voor het nieuwe pand, dit kan sterk verschillen met een standaard woning.
- We stonden ervan te kijken, maar er is geen energielabel verplicht bij een rijks-, provinciaal of gemeentelijk monument. Houd er wel rekening mee dat het verduurzamen van een monument niet alles altijd mogelijk is. We zullen in eider geval naar de mogelijkheden blijven kijken zodat de stookkosten niet immens zullen oplopen
- Ik werd zelf gewezen op de gratis Restauratiewijzer dat speciaal is ontwikkeld voor (toekomstige) monumenteigenaren met een restauratiebehoefte. Met een handige stappenplan, checklists, informatie en deskundige hulp kom je al een stuk verder!
Het wonen in een monument komt zo steeds dichterbij.
Vive la vie
Een monument maakt een omgeving levendig, spannend en extra aantrekkelijk. Het geeft een gezicht aan de wijk en vertelt een verhaal. Dat verhaal willen we graag doorvertellen en er uiteindelijk onze eigen plek van maken vol onze eigen joie de vivre. Het pand zal springlevend blijven, maar wat wil je ook met drie jonge kinderen en een levendige familie. We zullen dan ook nog veel avonturen met jullie delen en zullen ons eigen gezicht aan ons nieuwe toekomstige huis geven, waar dit ook zal zijn. Maar voor nu, eerst nog nadenken hoe we ooit gaan verhuizen met kinderen….
Liefs Olivette
Olivette is ook actief op Twitter| Facebook |Youtube| Instagram We vinden het superleuk als je een berichtje achterlaat
3 comments
Er gelden nu eenmaal andere regels voor monumentale gebouwen. Bij het renoveren is het dan ook goed om je te verdiepen in de mogelijkheden. Wij hebben zelf ook plannen om ons huis op te knappen. Een asbest inventarisatie is een van de dingen die we ook moeten checken.
Hej Esther, dat is zeker een goede aanvulling. En uiteindelijk zijn de regels te behappen hebben we gemerkt. Het woont onwijs uniek en bijzonder met zo’n historie, greets Olivette